12/07/2011

LỄ KHAI HẠ MƯỜNG BI

Hàng năm cứ vào dịp đầu xuân, người dân xã Phong Phú, huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình lại tổ chức lễ Khai hạ Mường Bi để tỏ lòng tôn kính các vị thần linh, tưởng nhớ những người đã có công lập đất, lập mường và cầu mong vạn vật phát triển thuận lợi, mùa màng bội thu, những điều tốt đẹp đến với bà con, xóm làng… Lễ Khai hạ Mường Bi còn được gọi là lễ hội cầu mùa hay mở cửa rừng bởi thường chỉ sau khi diễn ra lễ hội, bà con mới được vào rừng hái măng, hái củi hay xuống đồng chuẩn bị cho mùa vụ mới.

Lễ Khai hạ Mường Bi 2011

Khai hạ Mường Bi, ngoài ý nghĩa tổng kết một năm lao động sản xuất và mở đầu cho một năm công việc mới, còn là dịp gặp gỡ giao lưu, thắt chặt tình đoàn kết gắn bó giữa cộng đồng cư dân, trở thành một sự kiện văn hóa không chỉ có ý nghĩa đối với cộng đồng mà còn góp phần gìn giữ, bảo tồn những giá trị văn hóa quý báu của cộng đồng dân tộc Mường ở huyện Tân Lạc và cả tỉnh Hòa Bình. Đặc biệt trong ngày Khai hạ, ngoại trừ các Lang, Âu và ông Mo, mỗi người đến dự hội đều mang theo mình gói cơm nắm để cùng ăn chung trong ngày hội.

Lễ tế thần

Như nhiều lễ hội dân gian khác, Khai hạ cũng gồm phần lễ và phần hội. Trong phần lễ, lễ cúng được tổ chức tại miếu thờ xóm Lũy với phần nghi lễ do ông Mo điều động. Sau khi phần cỗ lễ được xếp đặt xong, ông Mo sẽ cùng các Lang, Âu và mọi người đi rước bóng Quốc Mẫu Hoàng Bà và Tam vị Tản Viên Sơn Thánh từ bờ suối Lồ, nơi theo truyền thuyết Quốc Mẫu Hoàng Bà đã về trời.

Màn trình diễn cồng chiêng của hơn 200 thiếu nữ Mường

Hàng vạn người đến tham dự lễ hội

Phần lễ sẽ được tiếp nối bởi phần hội được mở đầu bằng màn trình diễn cồng chiêng khá “hoành tráng” của hơn 200 thiếu nữ Mường đến từ các xã trong huyện. Những hoạt động tiếp theo gồm hát thường rang, múa bông trăng, thi người đẹp Mường Bi, thi đan lồng gà, kéo co, ném còn, đánh cù, đánh mảng… là dịp để các chàng trai, cô gái Mường giao lưu tìm hiểu, trao duyên cùng nhau. Cuộc vui cứ kéo dài tưởng như bất tận, thể hiện nét đẹp văn hóa của cộng đồng dân tộc Mường.

Những món ăn quen thuộc của dân tộc Mường

Tham gia lễ Khai hạ, du khách có dịp tìm hiểu nền văn hóa ẩm thực độc đáo của người Mường qua những món ăn mang hương vị ngày tết như cá suối, ếch nấu măng chua, thịt gà, thịt trâu lá lồm, hạt dối…

Đường cày đầu tiên do một người có uy tín trong làng thực hiện

Lễ Khai hạ Mường Bi sẽ khép lại với lễ xuống đồng. Người có uy tín nhất trong làng được chọn đặt đường cày đầu tiên với hy vọng đem lại một vụ mùa bội thu, dân làng được nhiều hạnh phúc, no ấm…

Mai Kim Thành